2.4 Begeleiding en ondersteuning
De noodzaak van een goede begeleiding
Een goede begeleiding is essentieel voor het studiesucces en toekomstperspectief van studenten. Onze Loopbaanexpertisecentra (LEC’s) signaleren dat begeleiding steeds vaker gericht is op mentale gezondheid en loopbaanadvies. Studenten kampen met problemen zoals eenzaamheid, depressies, angst of moeilijke thuissituaties. Door tekorten in de GGZ stokt de doorstroom naar gemeentelijke voorzieningen, Daarom organiseren we de hulp zoveel mogelijk binnen de school. Onderwijsteams worden geschoold in het herkennen van signalen. Omdat één op de vijf jongeren te maken heeft met betalingsproblemen, zijn er budgetcoaches aangesteld waar studenten met al hun financiële vragen terechtkunnen. Studentenraden en LEC’s organiseren jaarlijks themaweken over mentale gezondheid, bijvoorbeeld in samenwerking met GGZ en Jellinek.
Iedereen binnenboord
In 2024 is binnen het ROCvA-F een groot project van start gegaan met de titel Iedereen binnenboord. Het project heeft tot doel colleges te ondersteunen bij het verminderen van uitval en kent drie invalshoeken: persoonlijke begeleiding het gebruik van data en het afstemmen van het onderwijs op individuele leerbehoeften. We onderzoeken interventies en delen kennis over onder succesvolle aanpakken.
Het project heeft geleid tot een intensievere dialoog met studenten over uitval, waardoor opleidingen gericht aanpassingen in het onderwijs hebben doorgevoerd.
De introductie van de uitnodigingsregel, waarmee studenten eerder worden doorverwezen naar studieloopbaanbegeleiders en het Loopbaan Expertise Centrum, toont al positieve effecten. Begeleiders krijgen sneller inzicht en hebben meer tijd voor persoonlijke ondersteuning.
Een projectplan is opgesteld om via impactonderzoek inzicht te krijgen in effectieve interventies om de presentie te verhogen. Daarbij is extra aandacht nodig voor studenten uit gebieden met een lage sociaaleconomische status, die vaker verzuimen. Begin 2025 starten de eerste teams met het impactonderzoek.
Pluscoaches
Om voortijdig schoolverlaten te voorkomen, werkt ROCvA-F in drie regionale samenwerkingsverbanden met gemeenten, vo-scholen en mbo-instellingen. De focus ligt op het in beeld houden van kwetsbare jongeren, het terughalen van uitvallers en het begeleiden van studenten bij de overgang naar werk. De middelen die hiervoor in de mbo-colleges beschikbaar zijn, worden grotendeels ingezet voor extra individuele begeleiding via pluscoaching.
Een pluscoach helpt bij het ontwikkelen van leervaardigheden en stimuleert de studiemotivatie. De oplossingsgerichte coaching werd door studenten in 2024 gemiddeld met een 8,4 beoordeeld. In 2024 maakten 3479 studenten gebruik van een pluscoach.
Een aandachtspunt blijft de toeleiding naar pluscoaching: sommige studenten worden doorverwezen maar komen niet daadwerkelijk bij een coach terecht. Daarnaast komt pluscoaching regelmatig onder druk te staan door andere taken van de coaches. In 2024 is daarom afgesproken dat de omvang van de aanstelling van elke pluscoach niet te klein mag zijn (minimaal 0,2 fte). Daarnaast zijn het handboek voor Pluscoaches en evaluatieformulier herzien. In 2025 zal een evaluatie plaatsvinden die zich specifiek richt op de continuïteit in de begeleiding.
Passend onderwijs
Passend onderwijs is onmisbaar in het bereiken van inclusief onderwijs. Elke student met een ondersteuningsvraag krijgt de ondersteuning die hij nodig heeft om zijn opleiding met succes te doorlopen. Vóór de start van de opleiding geven wij duidelijkheid over de ondersteuning die wij kunnen bieden en geeft de student zijn akkoord hiervoor. Voorts stellen de student, de mentor, zorgcoördinator en de experts van het LEC samen een ondersteuningsplan op. De ondersteuning wordt zoveel mogelijk verleend in de klas.
Op elk mbo-college is een breed ondersteuningsaanbod beschikbaar dat vanuit het LEC wordt gecoördineerd. Het LEC beheert het passend onderwijsbudget van de mbo-colleges, wijst de specialistische ondersteuning toe en adviseert de teams bij plaatsingen. De ondersteuning wordt in hoofdzaak geleverd door interne specialisten van het LEC, maar soms ook door extern ingekochte specialisten. Het ondersteuningsprofiel van een opleiding is te allen tijde opvraagbaar.
De ondersteuning richt zich de laatste jaren niet alleen op de student, maar ook op de docenten en mentoren en de wijze waarop zij hun lessen en begeleiding vormgeven. Naast ondersteuning in de klas wordt een breed aanbod aan trainingen gegeven, zowel voor studenten (bijvoorbeeld faalangst) als voor docenten (bijvoorbeeld differentiëren). In 2024 is een leerlijn voor aangepaste BPV-begeleiding ontwikkeld; de uitrol hiervan vindt plaats in 2025.
Het Expertisecentrum Passend Onderwijs (ExPO) richt zich op beleidsontwikkeling, aangepaste examinering en dyslexie. Het ExPO werkt samen met het voortgezet (speciaal) onderwijs en het praktijkonderwijs. In 2023 heeft ExPO met hulp van de gemeente Amsterdam een project geïnitieerd om de overgang van het vso naar het mbo te optimaliseren. Het project is eind 2024 afgerond met nieuwe werkwijzen voor loopbaanoriëntatie en overgangsbegeleiding. Het krijgt een vervolg in 2025.
MBO Studentenfonds
De regeling MBO Studentenfonds is bedoeld om te voorkomen dat studenten om financiële redenen afzien van studie, deelname aan een maatschappelijke organisatie of de studentenraad. Het aantal studenten dat hierop aanspraak maakt groeit[19]. Dat komt enerzijds doordat er meer studenten zijn die financiële uitdagingen hebben en anderzijds doordat de regeling MBO Studentenfonds beter onder de aandacht is gebracht.