Bijlage 5 Helderheid

Het ROCvA-F is verantwoordelijk voor een doelmatige en rechtmatige besteding van de Rijksbijdrage. Deze bijlage biedt helderheid over de bekostiging van het beroeps- en volwassenenonderwijs en de publiek-private samenwerking.

1. Uitbesteding
Hieronder wordt verstaan het uitbesteden van bekostigd onderwijs aan een andere (al dan niet bekostigde) instelling tegen betaling voor de geleverde prestatie. Het ROCvA en ROCvF werken samen met de volgende organisaties:

ROC van Amsterdam                                                  ROC van Flevoland

R.A.M. Griffioen                                                           Almeerse Scholen Groep
Calvijn College Amsterdam                                       Eduvier (Nautilus College VSO)
BIT Academy B.V.                                                       Stichting Passend Onderwijs Almere
Basisonderwijs Bindelmeer College
Montessori Lyceum Oostpoort
Calvijn College Amsterdam

Bij uitbesteding worden schriftelijke overeenkomsten afgesloten met afspraken over prestaties en vergoedingen. De ROC’s houden altijd de eindverantwoordelijkheid voor de kwaliteit en de examinering van het onderwijs.

2. Investeren van publieke middelen in private activiteiten
Hieronder wordt verstaan dat de Rijksbijdrage wordt ingezet in een privaatrechtelijke rechtspersoon of dat publieke middelen anderszins worden geïnvesteerd in private activiteiten die niet behoren tot de bekostigde wettelijke taak van de instelling.

De Stichting ROC van Amsterdam- Flevoland neemt voor 100% deel in de dochtervennootschap ROCA Contractonderwijs Holding B.V. (Holding). De participatie bedraagt € 5 miljoen aan aandelen. Het eigen vermogen van de Holding bedraagt per 31 december 2024 € 6 miljoen positief. Een nadere specificatie staat in de toelichting op de balans in de jaarrekening van de onderwijsinstelling van ROC van Amsterdam.

Beleidsregel investeren met publieke middelen in private activiteiten 
Alle activiteiten die we in 2024 hebben ondernomen, vallen óf direct onder onze publieke taak óf zijn private activiteiten die deze publieke opdracht ondersteunen en verrijken. Bij het uitvoeren van private activiteiten blijven we gecommitteerd aan het vaststellen van integrale kostprijzen inclusief de risico-opslag. We hanteren het principe dat activiteiten enkel van start gaan wanneer duidelijk is dat deze kostendekkend[37] kunnen zijn.

De activiteiten en omvang van de baten [38]
In 2024 heeft het ROCvA-F de volgende private activiteiten uitgevoerd, deze activiteiten hebben gezamenlijk een bedrag van € 6,2 miljoen aan baten gegenereerd.

Beschrijving meerwaarde  
Het ROCvA-F hanteert het uitgangspunt dat elke activiteit een toegevoegde waarde moet bieden aan onze wettelijk bekostigde taak. Activiteiten vloeien voort uit de missie om vakmensen op mbo-niveau blijvend wendbaar en weerbaar te houden op de arbeidsmarkt en de maatschappij. Uitgangspunt is dat het aanbieden van private activiteiten plaatsvindt in cocreatie met het werkveld en dat dit ertoe leidt dat we studenten ook ná hun opleiding ondersteunen met een skillsbased aanbod dat leidt tot eigen-, loon-, civiele- en maatschappelijke waarde.  

Hier volgt een overzicht van de specifieke meerwaarde die elke soort activiteit ons biedt.

Contractactiviteiten:
Contractactiviteiten, zoals het aanbieden van specifieke cursussen en trainingen voor bedrijven en instellingen, dragen bij aan de ambitie om vakmensen op mbo-niveau te ondersteunen in hun “Leven Lang Ontwikkelen” (zie hiertoe paragraaf 2.3).

Maatwerktrajecten:
Cocreatie met het werkveld is ons uitgangspunt. Dit leidt tot maatwerktrajecten, ontworpen in nauwe samenwerking met bedrijven en instellingen, waarin een directe link is tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Deze skillsbased trajecten bieden studenten de mogelijkheid om vaardigheden te ontwikkelen die nauw aansluiten bij de behoeften van werkgevers, waardoor hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt toeneemt.

Verhuur van ruimten:  
Het verhuren van onze ruimten aan externe partijen stelt ons in staat om onze faciliteiten optimaal te benutten en vergroot onze zichtbaarheid en betrokkenheid in de regio, zodat het mbo wordt herkend en erkend als het netwerk van duurzame ontwikkeling in de MRA.

Detacheringen:
Wij detacheren ons personeel naar andere onderwijsinstellingen, instellingen die examens ontwikkelen en organisaties zoals het Ministerie van OCW en de MBO Raad. Dit zien wij als onderdeel van onze wettelijke taak. Deze detacheringen bieden ons personeel unieke kansen voor professionele ontwikkeling, wat hun kennis en vaardigheden verrijkt. De opgedane ervaringen worden teruggebracht naar onze instelling, wat bijdraagt aan de verbetering van ons onderwijsaanbod en de praktijkrelevantie van onze programma's.

Simulatieactiviteiten:
Voor onze studenten zijn simulatieactiviteiten een cruciaal onderdeel van hun opleiding, waarbij ze theoretische en praktische kennis integreren en toepassen in realistische beroepssituaties. Deze hands-on ervaring verrijkt hun leerproces, verdiept het inzicht in de beroepspraktijk en versterkt hun vaardigheden, waardoor hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt significant verbetert.

Risico beheer en beleid, juridische en organisatorische inbedding
Om ervoor te zorgen dat al onze private initiatieven zowel wettelijk correct als effectief zijn, worden processen continu geoptimaliseerd, zijn beheersmaatregelen ingevoerd en worden hierop stelselmatige controles uitgevoerd. Dit systeem zorgt voor een heldere en verantwoorde omgang met publieke middelen binnen onze organisatie.

Onze benadering berust op het gebruik van integrale kostprijzen en een gestandaardiseerd format voor voor- en nacalculaties, waardoor we vanaf het begin een duidelijk zicht krijgen op de financiële levensvatbaarheid van elk project of activiteit (contractactiviteiten, maatwerktrajecten en verhuur van ruimten). Door deze aanpak zorgen we ervoor dat kosten transparant zijn en streven we ernaar dat ieder project of activiteit zijn eigen kosten dekt. Investeringen die een bedrag van meer dan € 150.000 vereisen, moeten worden voorgelegd aan de Raad van Bestuur. Contracten met een waarde tot € 150.000 mogen alleen worden aangegaan door de voorzitters van de mbo-colleges. Afdeling Juridische Zaken wordt zo nodig betrokken bij het beoordelen van contracten en overeenkomsten wat ervoor zorgt dat we aan wet en regelgeving voldoen en we risico’s mitigeren. De Raad van Bestuur wordt middels het LLO Dashboard periodiek geïnformeerd over de lopende activiteiten.

Bij detacheringen worden de werkelijke brutoloonkosten inclusief werkgeverslasten in rekening gebracht. Deze kosten worden berekend en vastgesteld door de personeels- en salarisadministratie. Detacheringsovereenkomsten worden ondertekend door de voorzitter van de Raad van Bestuur, de betreffende medewerker en de inlenende organisatie De verantwoording vindt plaats binnen de planning-en-controlcyclus.

Om kennis en vaardigheden van ons personeel in lijn te houden met deze en andere gerelateerde vereisten, heeft het ROCvA-F een handboek ontwikkeld. Dit handboek dient als leidraad voor het berekenen van de integrale kostprijs en biedt informatie over onze methoden en procedures.  Daarnaast organiseren we meerdere keren per jaar trainingen voor betrokken medewerkers om hun kennis up-to-date te houden en te zorgen voor een uniforme toepassing van onze principes en praktijken. Deze trainingen richten zich niet alleen op de technische aspecten van kostprijsberekening, maar ook op het begrijpen van de beleidsregels en de juridische context waarbinnen we opereren.

HBO Academy
Sinds 2021 is ROCvA-F medebestuurder (50%) van de stichting HBO Academy (v/h stichting HBO Drechtsteden). De stichting HBO Academy (hierna: HBO Academy) is een erkende niet publiek bekostigde hbo-instelling waarmee ROCvA-F samenwerkt om mbo-studenten geïntegreerde (mhbo) beroepsopleidingen aan te bieden. Doelstelling van de samenwerking is het versterken van het mbo en het versoepelen van de doorstroom mbo naar hbo. HBO Academy verzorgt tevens vanaf leerjaar één tot en met het laatste onderwijs op hbo-niveau. De stichting richt zich in de komende jaren op een positief financieel rendement door minimaal kostendekkende tarieven te hanteren. Winsten worden gebruikt om het onderwijsaanbod te innoveren. Ze biedt hiermee meerwaarde voor het mbo-onderwijs.
Naar de mening van ROCvA-F voldoet de samenwerking aan de Beleidsregel en is het daarmee rechtmatig om de MBO Rijksbekostiging in te zetten t.b.v. deze samenwerking. Dit ziet ook op het afnemen van onderwijs i.h.k.v. de mhbo-opleidingen, wat als deel van de wettelijke bekostigde taak kan worden aangemerkt.

Voorzover de activiteiten van HBO Academy zouden kwalificeren als privaat stelt het ROCvA-F zich op het standpunt dat het voldoet aan de voorwaarden zoals neergelegd in artikel 3 van de Beleidsregel. De activiteiten achten wij in lijn met de wettelijk bekostigde taak en leveren hiervoor aantoonbare meerwaarde op (betere doorstroom naar hbo). De investeringen zijn zeer gering (< 0,2% van de Rijksbekostiging), zeker proportioneel en minimaal kostendekkend (zie hiertoe ook de business case). Positieve resultaten voegen we toe aan het publieke vermogen.

Per 1 januari 2025 is ROCvA-F volledig bestuurder (100%) van stichting HBO Academy.

3. Het verlenen van vrijstellingen
Een instelling kan vrijstellingen verlenen voor het afleggen van toetsen of examenonderdelen. Hierdoor zal de deelnemer de opleiding niet in de volle vorm volgen. Soms kunnen vrijstellingen zo omvangrijk zijn dat de deelnemer nog maar zo weinig onderwijs hoeft te volgen om een diploma te halen, dat het de vraag is of in een dergelijk geval bekostiging verkregen mag worden. In enkele gevallen worden door het ROCvA-F vrijstellingen verleend aan studenten door de teamexamencommissie. Ook zijn bijzondere vrijstellingen verleend die ten tijde van COVID-19 zijn afgegeven (in overeenstemming met het servicedocument mbo). Toegekende vrijstellingen worden vastgelegd in het studentvolgsysteem.

4. Les- en cursusgeld niet betaald door de deelnemer zelf
Het staat de instelling vrij een fonds te vormen en daaruit het cursus- of lesgeld voor specifieke deelnemers te voldoen. Dit fonds mag echter niet worden gevoed uit de Rijksbijdrage. Het kan voorkomen dat niet de deelnemer zelf maar een derde het cursusgeld betaalt. Uitgangspunt is dat de deelnemer zelf verantwoordelijk moet zijn voor het betalen van het cursusgeld. Het is niet toegestaan om uit de Rijksbijdrage kosten te betalen die volgens de wetgever voor rekening van de deelnemer dienen te blijven (anders is sprake van ondoelmatige besteding van de Rijksbijdrage). Het ROCvA-F heeft geen fonds met betrekking tot les- en cursusgelden. Ook wordt door het ROCvA-F geen wettelijk verplicht cursusgeld betaald voor studenten. Facturen worden naar de student zelf verstuurd of naar degene die door de student is gemachtigd.        

5. In- en uitschrijving en inschrijving van deelnemers in meer dan één opleiding tegelijk
Instellingen mogen niet door een strategische in- en uitschrijfprocedure een financieel gewin behalen voor uitschrijvingen vlak na 1 oktober. Van de studenten op 1 oktober 2024 inschreven in het beroepsonderwijs, volgden 205 deelnemers bij het ROCvA gelijktijdig een traject in het Volwassenonderwijs. Bij het ROCvF en het ROC TOP was hier geen sprake van. 

Bij het ROCvA hebben in de periode van 2 oktober tot en met 31 december 2024 in totaal 2.135 studenten de instelling verlaten, waarvan 994 met en 1141 studenten zonder diploma. Bij het ROCvF hebben in de periode van 2 oktober tot en met 31 december 2024 in totaal 271 studenten de instelling verlaten, waarvan 89 met en 182 studenten zonder diploma. Bij het ROC TOP hebben in de periode van 2 oktober tot en met 31 december 2024 in totaal 75 studenten de instelling verlaten, waarvan 47 met en 28 studenten zonder diploma.

In dezelfde periode hebben zich bij het ROCvA 553 studenten, bij het ROCvF 70 studenten en bij het ROC TOP 9 studenten ingeschreven zonder dat daarvoor bekostiging wordt ontvangen.

6. Omzwaaiers
Uitgangspunt is dat deelnemers in de meeste passende crebo-opleiding worden geplaatst en daadwerkelijk onderwijs wordt gegeven behorende bij die opleiding. Het uitreiken van meer diploma’s is geoorloofd. Echter meervoudige diplomering mag niet worden toepast overwegend of uitsluitend om het financiële belang van de instelling te vergroten.

Het aantal studenten dat in 2024 is overgestapt naar een andere leerweg en/of opleiding is bij het ROCvA 2.262 studenten en bij het ROCvF 453 studenten.

Bij het ROCvA zijn 10.514 voor bekostiging in aanmerking komende diploma’s uitgereikt, bij het ROCvF 1.720 en bij het ROC TOP 927. De stapeling van diploma’s is als volgt:

7. Maatwerktrajecten ten behoeve van bedrijven
 Dit betreft trajecten waarvoor zowel door de overheid als van een andere partij een bijdrage wordt ontvangen. Maatwerktrajecten worden verzorgd voor de volgende bedrijven en instellingen:  

ROC van Amsterdam                                                   ROC van Flevoland
AFC Ajax NV                                                                  GO! Kinderopvang
Ons tweede thuis                                                        
Sein, de Cruquiushoeve
SIG
Hartekamp
Cordaan Academie
Karackter
AMSTA

Bij het ROCvA volgen 111 studenten een maatwerktraject waarbij naast de reguliere bekostiging een aanvullende financiële bijdrage wordt ontvangen van bovengenoemde bedrijven/instellingen. Bij ROCvF gaat het om 19 studenten.

8. Buitenlandse deelnemers en onderwijs in het buitenland
Dit thema is gericht op vaststelling dat het onderwijs daadwerkelijk in Nederland wordt verzorgd en voor bekostiging in aanmerking komt. Buitenlandse studenten mogen worden ingeschreven als zij rechtmatig in Nederland verblijven.

Van buitenlandse deelnemers wordt vastgesteld dat deze rechtmatig in Nederland verblijven (bijvoorbeeld door middel van een verblijfsvergunning). Het onderwijs en de examinering dat door het ROCvA-F wordt verzorgd vindt volledig plaats in Nederland. Met regelmaat volgt een aantal studenten de beroepspraktijkvorming (stage) in het buitenland onder voorwaarde dat de stageplek is geaccrediteerd voor de betreffende bekostigde opleiding.